بررسی اثر تنش غرقابی بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا (.brassica napus l)

به منظور بررسی اثر تنش غرقابی بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا(brassica napus l.) رقم هایولا 401 آزمایشی به صورت گلدانی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل، با دو عامل در سه تکرار در سال 1390-1389 انجام شد. غامل اول شامل مراحل نموی (گیاهچه ای، ساقه رفتن، گلدهی و پر شدن دانه) و عامل دوم مدت اعمال تنش غرقابی (0، 3، 6 و 9 روز) بود. برای کمی سازی اثر تنش غرقابی بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا از مدل زوال کاهشی و مدل خطی استفاده گردید نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین میزان شیب کاهش تعداد دانه در مراحل گیاهچه ای و پر شدن دانه (45/1- و 94/0- در روز) به دست آمد. بیشترین و کمترین شیب کاهش عملکرد دانه در مراحل گلدهی و ساقه رفتن به ترتیب 73/1- و 6/0- در روز بود. همچنین بیشترین میزان عملکرد دانه در شاهد (3/15 گرم در بوته) و کمترین آن در تیمار 9 روز غرقاب مرحله ی گلدهی (53/0 گرم در بوته) به دست آمد. بیشترین میزان پروتئین دانه در مرحله ی پر شدن دانه و 3 روز غرقاب (7/28 %) و کمترین آن در مرحله ی گلدهی و 6 روز غرقاب (7/17 %) مشاهده گردید. همچنین درصد روغن دانه در گستره ای از 5/47% در تیمار 6 روز غرقاب مرحله ی ساقه رفتن تا 1/32 درصد در تیمار 6 روز غرقاب مرحله ی گلدهی مشاهده گردید. تجزیه علیت داده ها بیانگر تأثیر زیاد مستقیم و غیر مستقیم عملکرد بیولوژیک بر عملکرد گیاه تحت تنش غرقابی بود.